Aan boord, op de Wolga.

De zon ging vanmiddag schijnen!!

Wat klinkt dat sprookjesachtig hè? De Wolga. Op dit moment varen we over het 1 na grootste meer van Europa: Onega. Het meer is kalm vandaag (gelukkig) We reizen door een gebied met wel 5000 meren: van kleine vennetjes tot enorme meren. Dus afwisselend zien we grote watervlaktes, de Wolga met uitgestrekte bossen aan de kant en af en toe een dorpje met een typisch Russische kerk met gekleurde koepeltjes.

Aan boord van dit schip is aan alles gedacht en alles is georganiseerd: wanneer je wakker wordt (muziek), wanneer je mag eten. Het is strak georganiseerd. Er is een luidspreker die overal klinkt - ook in je hut- en je vertelt wat er te doen is, waar je aan moet denken, en wat er onderweg te zien is.  Je hoeft je geen minuut te vervelen, er is een doorlopend programma waar we meestal niet aan mee doen, van Russische les voorde Fransen en de Chinezen en Franse les voor de Russen, tot lezingen over de Russische keuken en wodka-proeven. Maar ik ben op vakantie, ik zit met dikke kleren aan en een deken om me heen op dek, of ik schrijf deze blog. Ik heb wel meegedaan aan de workshop matroesjka schilderen. Er is een speciale ruimte voor internet, en daar doen we ook spelletjes met zijn zessen. Elke dag is er een excursie naar een bezienswaardigheid. Als we ’s avonds naar het restaurant gaan voor het diner staat het voltallige personeel ons in een rij op te wachten en wenst ons smakelijk eten. We krijgen twee keer per dag warm eten. ’s Middags 4 gangen, ’s avonds 3; in Rusland kunnen ze er wat van. 

Zondag

Het is vandaag zondag (geplaatst op maandag) We moeten op onze telefoon kijken of het echt zo is. Alle dagen zijn hetzelfde hier. Maar ook in Moskou, daar zijn de winkels alle dagen open. Ik denk zelf dat het goed is dat je één dag  in de week uit je routine stapt en tot jezelf komt of je nou gelooft of niet. Ik hou niet van koopzondagen en vandaag mis ik de zondag. 

Maar aan kerken geen gebrek hier! Als ik ’s avonds mijn ogen dicht doe dan zie ik allemaal van die koepeltjes. Bij mij komt steeds de vraag omhoog, waarom er op zo’n korte afstand zoveel kerken bij elkaar staan; het is waarschijnlijk zo gegroeid. In het Kremlin in Moskou bijvoorbeeld 4 kathedralen bij elkaar. Dat is ook wat je hier voornamelijk bekijkt: kerken en kloosters. 

Sinds 1990, toen de kerkgebouwen terug werden gegeven aan de kerk,  zijn er heel veel kerken gerestaureerd, waaronder de ook Verlosserskathedraal in Moskou die door Stalin was opgeblazen. Ook worden er veel nieuwe kerken gebouwd met steun van de overheid die Moskou in korte tijd 200 nieuwe kerken wil geven. De kerken zien er heel rijk uit, met veel goud en heel veel iconen. Julia vertelde me dat de rijken daar een groot deel aan bijdragen. En wat me ook steeds weer opvalt: het contrast van de mooie gebouwen met de rest van de gebouwen die er om heen staan. Waarom zoveel energie gestopt in de kerken en niet in het straatbeeld, de stad?

Er is veel kritiek op de kerk die nauwe banden met de staat heeft en op de verrijking van zichzelf. De actie van de band Pussy Riot in de Verlosserskathedraal wilde de nauwe relatie van Poetin en de kerk aan de kaak te stellen. En toch floreert de  orthodoxe kerk in Rusland. Ik had het erover met Rudi, het doet ons een beetje middeleeuws aan. Het lijkt alsof het ene systeem het andere heeft vervangen. Het is een compleet ander land met een heel andere voorgeschiedenis dan de onze en bevindt zich dus ook in een heel andere fase.

Een beetje Frankrijk

Voor de vakantie heb ik samen met vriendin Steffi kleren gekocht: "Voor op de boot" zeiden we steeds dubbel van het lachen. Daar staan we dan Hyacint en Richard.

Na zes dagen Moskou, is het heerlijk om hier te zijn: Ruimte, frisse lucht, natuur, en meer onafhankelijkheid. Zelfs even lekker in de zon gezeten!

Ze zeiden dat we hier Engels konden praten, maar de boot zit vol met Fransen. We kunnen kiezen tussen Frans en Russisch: dan maar Frans, hebben we toch nog een beetje het Frankrijk-gevoel!

Route

Website Cruise

Een ander land.

We zijn nu ongeveer op de helft van onze vakantie die begon na de plotselinge verhuizing van Chris en Julia, één dag voor ons vertrek; als ze terug komen moeten er eerst dozen worden uitgepakt. Morgen, beginnen we aan de cruise van Moskou naar St. Petersburg. Hopelijk werkt het weer een beetje mee. Tot nu toe hebben we veel regen gehad en temperaturen tussen de 16 en 21 graden.

We hebben afgelopen weken veel meegemaakt en veel indrukken opgedaan in dit land dat zo anders is dan de onze. Als je het raam uit kijkt dan zie je allemaal flats, al die mensen die daar in wonen…. Als we van ons appartement naar het rode plein rijden dan zijn we zo een uur onderweg. Maar vaak genoeg duurt het langer omdat er veel files zijn. Met de metro ben je ongeveer 3 kwartier onderweg. 

Wat indruk op me heeft gemaakt is de enorme rijkdom van het theater, de kerken, het gereconstrueerde paleis van Catharina de Grote, en de inrichting van de metro; alles even adembenemend. Daarnaast de onaangename en onvriendelijke sfeer die op veel plekken heerst. Overal bewakers: in het theater, bij kerken, bij winkels, bij musea. Door die tegenstelling krijgt de rijkdom en uitstraling bij mij een nare bijsmaak. 

Onze gastfamilie is echter heel vriendelijk en heeft alles voor ons over! Natuurlijk ontdek je ook hier cultuurverschillen. Bijvoorbeeld het late tijdstip waarop er wordt gegeten (1 x zelfs om 24.00!),  drie keer per dag een overheerlijke warme maaltijd (help ik groei dicht!), als nagerecht altijd loeizwarte thee aangelengd met heet water; en wat denk je hiervan: met een theelepeltje jam eten bij de thee.
Ik heb de laatste dagen veel nagedacht over cultuurverschillen. Soms is het nodig om ze te overbruggen. Hoe doe je dat? Volgens mij door allebei een stapje hoger te gaan staan en objectief te kijken naar je eigen gewoonten en die van de ander. Niet in de slachtofferrol gaan, niet op je strepen gaan staan, maar benoemen en communiceren. Van Marijn heb ik geleerd dat dat meta-communicatie heet. Daarvoor is nodig dat je je eerst bewust wordt van je eigen overtuigingen, je verwachtingen en denkpatronen, dan kun je ze uitspreken. Vanuit de helikopterview  kun je samen stappen zetten om bij elkaar te komen.

Ik wil tot slot nog even zeggen dat ik heel blij ben met de reacties op deze blog, reacties op de site, maar ook mailtjes, facebook, sms-jes etc. Dank jullie wel, doet me goed!

Bolshoi Theater en Onegin

De opera Carmen werd uitgevoerd in een “bijgebouw” en dat vonden we al een schitterend gebouw, zondag waren we echter  in het echte Bolshoi Theater. We keken hier onze ogen uit, het is een wereld die we niet kennen. Je waant je in een sprookje, wat een rijkdom, wat een uitstraling! Het gebouw wordt een symbool van Rusland genoemd door zijn belangrijke bijdrages aan de podiumkunsten. Wel leuk om te weten: Bolshoi betekent “groot” en je spreekt het uit als “balsjoi”. 
En dan de mensen die we daar zagen……stoere types, chique types louche types. “Het lijkt hier  wel een James Bond film”, zeiden we tegen elkaar.

Aan het Bolshoi Theater is het beroemde Bolshoi Ballet verbonden dat zondag   “Onegin” uitvoerde. Eugene Onegin is een novelle van Alexander Poesjkin waar over Tschaikovsky een opera heeft geschreven.  En om het ingewikkeld te maken: Het ballet dat we zagen is gemaakt op muziek van Tsjaikovski, echter niet op de operamuziek, maar een arrangement van andere muziek van hem. Zoals bij de meeste opera’s speelt de liefde een belangrijke rol.  Door Marja, mijn privélerares Russisch, had ik al kennis gemaakt met Onegin.  Onegin is verplichte literatuur voor de Russen. Heel beroemd is de liefdesbrief van Tatjana die zij schrijft aan Onegin. We waren natuurlijk helemaal onder de indruk. Dit maak je normaal niet mee en misschien ook nooit weer. Wat vond ik het mooist? De decors, en de dans. Hoe je met dans heel genuanceerd emoties kunt uitbeelden. Emoties die horen  bij de liefde tussen twee mensen bijvoorbeeld. 

Tot slot van dit bericht daarom een beetje romantiek, een paar zinnen uit de brief:

Ik kende je ongezien, verzonken in dromen had ik je blik al lief, die mij verwarde; hoe verhief mijn ziel zich als je stem daar klonk  en weerklonk!

Filmpje

Gorkypark

Op Julia's verjaardag zijn we naar het Gorkypark geweest. Vlak voordat we op vakantie gingen stond er toevallig een stukje over dit park in de Volkskrant:

"Drie jaar geleden was Moskou’s centrale park aan de rivier nog een bewijs van de verloedering van de stad in de jaren negentig: een verzameling verroeste kinderattracties uit de Sovjettijd geflankeerd door stinkende sjasliek-en biertenten.  Nu is het een van de strakste, schoonste en leukste stadsparken van Europa waar een optimistische, positieve uitstraling van uitgaat die je het hele land zou toewensen. Alle rommel is radicaal verwijderd en heeft plaatsgemaakt voor een inrichting die maar met één doel voor ogen is gemaakt: ontspanning. Gorkipark is het visitekaartje van burgemeester Sobjanin. Politieke hervormingen zijn niet in de aanbieding voor de Moskouse middenklasse, een gerieflijker bestaan wel".

Er heerst in het park een bijzondere sfeer: relaxt, ruimdenkend en kunstzinnig. Die ontspannen sfeer was opvallend en in tegenstelling tot wat je normaal op straat ervaart. In dit park kunnen homo's zich ook openlijk vertonen. Er is hier van alles te doen: boeken lenen en lezen, dansen, waterfietsen, flaneren, relaxen op ligstoelen of zitkussens; er is muziek op straat van klassiek tot jazz, er is theater en openluchtfilm, er zijn gezellige restaurantjes en expositieruimtes voor kunstenaars, teveel om op te noemen. Rudi en ik hebben het park samen verkend op een gehuurde tandem. De mensen keken wel naar ons, misschien was dat omdat we als Hollanders zo goed kunnen fietsen?

Boeken lenen.

Carmen

Gisteravond bezochten we de uitvoering van Opera Carmen van George Bizet.
Het werd uitgevoerd in een nevenzaal van het Bolsjoi theater.

Hier zijn foto’s te zien van wat we zagen.

Hier een kleine impressie van de opera (niet in Moskou)

Een geweldige belevenis! De meeste opera’s die ik heb gezien werden vertoond in Pathé waar ik samen met mijn buurman Kees naar toe ging. In Pathé kun je rechtstreeks opera’s zien van de Metropolitan Opera in New York. Dit was live, veel indrukwekkender!  Ik denk dat Kees nu wel een beetje jaloers is……

Klooster Davidov

Wij houden ervan om in vakanties kerken te bezoeken, van kapelletjes tot kathedralen.  Het gaat ons niet alleen om de architectuur en de inrichting, maar ook om de sfeer en de stilte. Ook al zijn het misschien niet onze principes die daar gehuldigd worden, eeuwen lang hebben daar mensen het contact gezocht met God, dat hebben we gemeen en dat voel je. We respecteren hun gewoontes.   

Heel anders verging het me toen we toen we het klooster Davidov bezochten. Bij de ingang wachtte een bewaker ons op en stuurde ons naar de receptie, waar we een rok over onze lange broeken moesten aantrekken. De hoofddoek hadden we zelf al meegenomen. Terwijl we richting het kerkje liepen om een dienst bij te wonen voelde ik totaal onverwacht een woede in me opkomen. Ik zag er potsierlijk uit, het was gewoon vernederend. Waar haalden ze de macht vandaan om te beslissen dat ik als vrouw onzichtbaar moet zijn om voor God te mogen verschijnen? Ik merkte dat mijn verontwaardiging niet alleen over dit moment ging maar over eeuwen van vrouwendiscriminatie, –onderdrukking en disrespect. We zitten er soms zo dicht boven op dat we het niet zien.

In het kerkje probeerde ik mezelf te vermannen met woorden als respect en traditie, maar het lukte me niet meer om het daarbinnen mooi en fijn te vinden. Van te voren was ons gezegd dat we niet mochten praten of lachen. Gedurende de dienst echter waren een non en monnik aan het praten, was een vrouw in de weer met het verdiende geld van de kaarsen, en toen ging ook  nog eens haar Nokia af. Wij verbeten onze lach maar ineens kwam er een monnik met staartje en zwarte kleren op Rudi af.  Ik schrok. We begrepen hem niet, maar het bleek dat Rudi  niet met de benen over elkaar mocht zitten. Voor mij was het toen klaar, Ik ben naar buiten gegaan, Rudi heeft de dienst uigezeten. Wat een ervaring.

Reacties

Als je reageert op een bericht, wil je dan ook de afzender vermelden? .

In de Datcha

Sinds zaterdag zijn we in de datcha.

Veel Moskovieten hebben een buitenhuis. Het doet me denken aan de Nederlanders  die hun weekenden doorbrengen in een stacaravan. Hier gaat het echter om huizen, van paleizen tot de meest eenvoudige bouwsels. De natuur is hier erg ruig en bijna ontoegankelijk.  De datcha van onze familie is een mooi huis met keuken en meerdere kamers, maar zonder toilet en badkamer. Het toilet is op het stuk landje aan de overkant van het weggetje, dat ook aan hun toebehoort.  Vroeger was het een “hûske”, nu een chemisch toilet. Bij de datcha, in de tuin, hoort een “Banja”, een sauna en daar kun je douchen met rivierwater. De sauna is het toppunt van relaxen: twee minuten in de sauna, en vervolgens een duik in de rivier die er langs loopt. In de sauna krijg je een muts op  je hoofd ter bescherming tegen de hitte, en een laken om of een rokje aan. Bloot hoort  hier niet zo. Om je bloedsomloop te stimuleren wordt er op je rug “geslagen”met een bosje takken. Die takken worden eerst gedoopt in heet water waar ook wat etherische olie in zit. Heerlijk ruikt het daar. Dat is nog wel het fijnste.

De dag verloopt volgens een vast programma: 3x per dag wordt er een maaltijd gekookt, dat betekent dus ook veel werk. ’s Ochtends wordt er iets ondernomen, na de lunch gaan we slapen en daarna in de banja, en tenslotte om een uur of acht het diner. We komen helemaal tot rust :-)

Proeven

Een ijsthee met appel en tijm, de geur en het lawaai van de metro, het rode plein, de sfeer in het Alexanderpark, de cultuur .. beelden van Russische sprookjes, prachtige gebouwen, aardige mensen en s’avonds een heerlijk diner!

In de wolken.

Zo stellen we ons toch de hemel voor? Een stralende zon op een witte wolkendeken.

Op de grond was het bepaald geen hemel vandaag. Het viel me op dat er op de vliegvelden rond de douanes een onvriendelijke, soms grimmige sfeer heerste. Ik was er een beetje ontdaan van. Ik zou niet graag in zo’n sfeer willen werken. 

Later realiseerde ik me dat ik altijd een keus heb: blijven hangen in deze negatieve sfeer, of loslaten en beseffen dat het van hun is en niet van mij.

Dus: terug in de wolken! De zon door het raampje, prachtige uitzichten en mijn kinderen vlak bij me; veilig aangekomen en een warm onthaal door de familie Scherbakov!

Voorpret

Wat is er leuker dan cadeautjes verzinnen en te geven? De afgelopen weken ging ik op zoek naar een cadeau voor onze gastheer en –vrouw. Natuurlijk moet het een Hollands karakter hebben, iets van ons zijn. Vorige keren is de familie Scherbakov door Chris al overladen met kaas, stroopwafels en pindakaas. 

Julia had mij de hint gegeven dat een schilderij zoals er bij ons in de kamer hangt, heel mooi zou zijn. Ik ben daarmee aan de slag gegaan en heb daarbij gekozen voor het thema “Ontmoeting”. Ontmoeting van twee families, twee culturen, twee landen. In het schilderij is o.a. een gedicht verwerkt van Rutger Kopland: “Vertrek van dochters”. 

Gedicht

Mooie muziek van eigen bodem mocht ook beslist niet ontbreken. Daarom heb ik een CD gekocht van het Nederlands Blazers Ensemble. De Gran Partita van Mozart is  heerlijke muziek om naar te luisteren. 

Gran Partita

En als laatste hebben we een spel uitgekozen wat bij nader inzien van Duitse herkomst blijkt te zijn: “Mens erger je niet!”. Heel handig om te spelen als je elkaar niet kunt verstaan!
Nog twee nachtjes slapen en dan vliegen we. Tot in Moskou!